જમ્મુ-કાશ્મીરના પહેલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલાના જવાબમાં ભારતીય સેનાએ ઓપરેશન સિંદૂર દ્વારા આતંકવાદીઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરી. આ ઓપરેશનનું નેતૃત્વ કરનાર લેફ્ટનન્ટ કર્નલ સોફિયા કુરૈશી વડોદરાની દીકરી છે, જેમણે પોતાની બહાદુરીથી દેશનું નામ રોશન કર્યું.
Aakriti
1981માં વડોદરામાં જન્મેલી સોફિયા કુરૈશીએ તેમનું પ્રારંભિક શિક્ષણ અને ઉછેર વડોદરામાં જ થયું. તેમણે મહારાજા સયાજીરાવ યુનિવર્સિટી (MSU), બરોડાની સાયન્સ ફેકલ્ટીમાંથી રસાયણશાસ્ત્રમાં સ્નાતક (BSc) અને બાયોકેમિસ્ટ્રીમાં સ્નાતકોત્તર (MSc, 1997 બેચ) પૂર્ણ કર્યું. શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે ઉજ્જવળ કારકિર્દી બાદ, તેમણે 1999માં ભારતીય સેનામાં જોડાઈને દેશસેવાનો માર્ગ પસંદ કર્યો.
22 એપ્રિલ, 2025ના રોજ જમ્મુ-કાશ્મીરના પહેલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલામાં 26 નિર્દોષ લોકોના મૃત્યુ બાદ દેશમાં રોષ ફેલાયો હતો. આ હુમલાના જવાબમાં ભારતીય વાયુસેનાએ પાકિસ્તાન અને PoKમાં આવેલા આતંકી ઠેકાણાઓ પર એર સ્ટ્રાઇક હાથ ધરી. આ ઓપરેશન, જેને 'ઓપરેશન સિંદૂર' નામ આપવામાં આવ્યું, તેનું નેતૃત્વ લેફ્ટનન્ટ કર્નલ સોફિયા કુરૈશીએ કર્યું. આ ઓપરેશન દ્વારા ભારતે આતંકવાદ સામે પોતાની કડક નીતિનો પરિચય આપ્યો.
ઓપરેશન પછી નવી દિલ્હીમાં યોજાયેલી પત્રકાર પરિષદમાં સોફિયા કુરૈશીએ આ ઓપરેશનની વિગતો શેર કરી અને ભારતીય સેનાની તાકાતનું પ્રદર્શન કર્યું. આ ઘટનાએ વડોદરા માટે ગૌરવની ક્ષણ ઉભી કરી, કારણ કે સોફિયા મૂળ વડોદરાની નિવાસી છે.
સોફિયા કુરૈશીનો પરિવાર ભારતીય સેના સાથે ગાઢ રીતે જોડાયેલો છે. તેમના દાદા ભારતીય સેનામાં ધાર્મિક શિક્ષક તરીકે સેવા આપી ચૂક્યા છે, જ્યારે તેમના પિતા ફતેગંજ EMEમાં કાર્યરત હતા. સોફિયાના પતિ પણ ભારતીય સેનાની મેકેનાઇઝ્ડ ઇન્ફેન્ટ્રીમાં અધિકારી તરીકે સેવા આપે છે. આમ, સોફિયા અને તેમનો પરિવાર દેશની રક્ષા માટે સંપૂર્ણ રીતે સમર્પિત છે.
જોકે, સોફિયાના પિતાની બદલી ઉત્તર પ્રદેશમાં થતાં તેમનો પરિવાર હવે ત્યાં સ્થાયી થયો છે. પરંતુ વડોદરા સાથેનું તેમનું જોડાણ હજી પણ મજબૂત છે.
સોફિયા કુરૈશીએ 2016માં ભારતીય સેનાના ઇતિહાસમાં એક મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ હાંસલ કરી. તેઓ પહેલી મહિલા અધિકારી બની જેમણે ASEAN પ્લસ દેશોની મલ્ટીનેશનલ મિલિટરી એક્સરસાઇઝ ‘ફોર્સ 18’માં ભારતીય દળનું નેતૃત્વ કર્યું. 18 દેશોની આ એક્સરસાઇઝમાં તેઓ એકમાત્ર મહિલા કમાન્ડર હતી, અને તેમના નેતૃત્વમાં ભારતીય દળે વૈશ્વિક સ્તરે પોતાની ક્ષમતા સાબિત કરી.
આ ઉપરાંત, સોફિયાએ યુનાઇટેડ નેશન્સના શાંતિ મિશનમાં પણ યોગદાન આપ્યું છે. 2006માં તેઓ કોંગોમાં શાંતિ સ્થાપના અને માનવીય સહાય માટે તૈનાત રહ્યા. “શાંતિ સ્થાપવાનું કામ મારા માટે ગૌરવની વાત છે,” એમ તેમણે જણાવ્યું.
જાન્યુઆરી 2025માં સોફિયા કુરૈશીએ MSU બરોડાના બાયોકેમિસ્ટ્રી વિભાગની મુલાકાત લીધી હતી, જ્યાં તેમનું ફેકલ્ટી અને ભૂતપૂર્વ શિક્ષકો દ્વારા ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કરવામાં આવ્યું. આ મુલાકાત વિદ્યાર્થીઓ માટે પ્રેરણાદાયી રહી, જેમણે સોફિયાની સફળતાની કહાનીઓ સાંભળી અને તેમની પાસેથી પ્રેરણા લીધી.
વિંગ કમાન્ડર વ્યોમિકા સિંહ સાથે મળીને સોફિયા કુરૈશીએ ઓપરેશન સિંદૂરની સફળતા અને સેનાની વ્યૂહરચનાઓ વિશે પત્રકાર પરિષદમાં જણાવ્યું. જ્યારે મહિલા અધિકારીઓ દેશની સુરક્ષામાં આગળ આવે છે, ત્યારે તે આખા રાષ્ટ્ર માટે ગર્વની વાત બને છે. સોફિયા કુરૈશીની આ સફળતા યુવાનો, ખાસ કરીને મહિલાઓ માટે એક મોટી પ્રેરણા છે.
સ્ત્રોત: વિવિધ સમાચાર અહેવાલો અને સેનાની પત્રકાર પરિષદ
