નવી દિલ્હી: મંગળવારે “સેમિકોન ઇન્ડિયા 2025 કોન્ફરન્સ”માં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને દેશની પ્રથમ મેડ ઇન ઇન્ડિયા સેમિકન્ડક્ટર ચિપ રજૂ કરવામાં આવી હતી. આ ઐતિહાસિક પ્રસંગે, કેન્દ્રીય આઇટી મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે પીએમ મોદીને ચાર મંજૂર પ્રોજેક્ટ્સના ‘વિક્રમ’ 32-બીટ પ્રોસેસર (Vikram 32-bit Processor) અને ટેસ્ટ ચિપ્સ સોંપી.
આ પ્રસંગે, પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ભારત હવે ટેકનોલોજીકલ સ્વનિર્ભરતા તરફ મોટી છલાંગ લગાવી રહ્યું છે. તે જ સમયે, કેન્દ્રીય મંત્રી વૈષ્ણવે કહ્યું કે માત્ર 3.5 વર્ષમાં, ભારતે સેમિકન્ડક્ટર ઉત્પાદનમાં વિશ્વનો વિશ્વાસ જીતી લીધો છે. હાલમાં, દેશમાં પાંચ સેમિકન્ડક્ટર યુનિટનું નિર્માણ ઝડપથી ચાલી રહ્યું છે.
Made in India Semiconductor Chipની વિશેષતાઓ
ઇસરોની સેમિકન્ડક્ટર લેબ દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલ ‘વિક્રમ’ ભારતનું પ્રથમ સ્વદેશી 32-બીટ માઇક્રોપ્રોસેસર છે. તેને અવકાશ પ્રક્ષેપણ વાહનો જેવી મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓ માટે પ્રમાણિત કરવામાં આવ્યું છે. આ ચિપ આરોગ્ય, પરિવહન, સંરક્ષણ, સંદેશાવ્યવહાર અને અવકાશ જેવા ક્ષેત્રોમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે.
સેમિકન્ડક્ટર આધુનિક ટેકનોલોજીનો આધાર છે અને વૈશ્વિક સ્તરે ડિજિટલાઇઝેશન અને ઓટોમેશનમાં વધારા સાથે, તેનું મહત્વ વધુ વધી ગયું છે. ભારતનું આ પગલું આર્થિક સુરક્ષા અને વ્યૂહાત્મક સ્વતંત્રતા માટે નિર્ણાયક માનવામાં આવી રહ્યું છે.
ભારતની Semiconductor Journey
૨૦૨૧ માં શરૂ કરાયેલ ઇન્ડિયા સેમિકન્ડક્ટર મિશન (ISM) એ માત્ર ચાર વર્ષમાં આ વિઝનને વાસ્તવિકતામાં ફેરવી દીધું છે. સરકારે ૭૬,૦૦૦ કરોડ રૂપિયાની PLI યોજનાની જાહેરાત કરી હતી, જેમાંથી ૬૫,૦૦૦ કરોડ રૂપિયા અત્યાર સુધીમાં ફાળવવામાં આવ્યા છે.
૨૮ ઓગસ્ટના રોજ, ગુજરાતના સાણંદમાં દેશની પ્રથમ આઉટસોર્સ્ડ સેમિકન્ડક્ટર એસેમ્બલી અને ટેસ્ટ (OSAT) પાયલોટ લાઇન સુવિધા શરૂ કરવામાં આવી હતી. એવી અપેક્ષા છે કે CG-સેમી કંપની આ સુવિધામાંથી ભારતની પ્રથમ ‘મેડ ઇન ઇન્ડિયા’ કોમર્શિયલ ચિપનું ઉત્પાદન કરશે.
ડિઝાઇન, પેકેજિંગ અને ઉત્પાદન – ભારત દરેક ક્ષેત્રમાં આત્મનિર્ભર બનવા તરફ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે. DLI યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં ૨૩ ચિપ ડિઝાઇન પ્રોજેક્ટ્સને મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ભવિષ્યની દિશા
સરકારે પહેલાથી જ 1.60 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુના રોકાણ સાથે 10 સેમિકન્ડક્ટર પ્રોજેક્ટ્સને લીલી ઝંડી આપી દીધી છે. ગુજરાત, આસામ, યુપી, પંજાબ, ઓડિશા અને આંધ્રપ્રદેશમાં મોટા પાયે સેમિકન્ડક્ટર યુનિટ સ્થાપિત કરવામાં આવી રહ્યા છે.
આ સિદ્ધિ સાથે, ભારતે સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે તે હવે માત્ર ગ્રાહક તરીકે જ નહીં પરંતુ ટેકનોલોજી ઉત્પાદક તરીકે પણ વૈશ્વિક મંચ પર પોતાની છાપ છોડી રહ્યું છે.